KTO WYDAJE ZGODĘ NA BUDOWĘ KOPALNI?
W III kwartale tego roku poznamy lokalizację kopalni cynku i ołowiu z zakładem przetwarzania m.in. w procesie flotacji (20 ha) oraz składowisk z osadnikiem na odpady poflotacyjne (150 ha). Tak w marcu zadeklarował prezes Rathdowney Polska sp. z o.o. Robert Koński na sesji Rady Powiatu w Zawierciu. Firma bierze pod uwagę Ogrodzieniec i Łazy.
Wybór nie jest przypadkowy. To gminy zadłużone, które histerycznie szukają rozwiązania dla problemów finansowych. Przymykają przy tym oczy na konsekwencje, które mogą towarzyszyć zgodzie na budowę kopalni na ich terenie. I nie tylko chodzi o degradację środowiska, ale także o pogorszenia kondycji finansowej gospodarstw indywidualnych, jak i całego powiatu.
Dziś w dokumentach planistycznych (studium uwarunkowań, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego): Zawiercia, Łaz, Ogrodzieńca i Poręby nie ma miejsca, w którym można zgodnie z prawem zlokalizować kopalnię. Wymaga to zmiany ustalonego wcześniej zagospodarowania przestrzennego gmin. Decyzja ta leży w rękach władz samorządowych, które mogą umożliwić realizację tej inwestycji lub jej odmówić. Burmistrzowie Łaz i Ogrodzieńca deklarują, że to mieszkańcy zdecydują w referendum o budowie kopalni.
Przepisy precyzyjnie określają ten proces:
| Początek procesu | Rada gminy podejmuje UCHWAŁĘ o przystąpieniu do sporządzania studium |
|
| Kto jest stroną postępowania: – każdy, kto udowodni oddziaływanie inwestycji na jego interesy (gminy, firmy, stowarzyszenia, osoby prywatne) |
Co można zrobić?
składać wnioski, uczestniczyć w dyskusji publicznej wnosić do niego uwagi, |
W terminie co najmniej 21 dni |
| Kto opiniuje wnioski? | komisja architektoniczno-urbanistyczna
starosta powiatowy, gminy sąsiadujące, wojewódzki konserwator zabytków, wojewódzki inspektor sanitarny, regionalny dyrektor ochrony środowiska, inne organy (m.in. wojska, ochrony granic, bezpieczeństwa państwa, nadzoru górniczego, administracji geologicznej). |
|
| Kto uzgadnia | zarząd województwa | |
| Kto uchwala dokument | rada gminy Uchwałą przyjmuje dokument. |
Uzgodnienia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego mają podobny przebieg.
Od władz gminy zależy, czy zaprosi mieszkańców do wyrażenia zgody na proponowane zmiany, organizując referendum. Zgodnie z przedstawioną w tabelce procedurą, takiego obowiązku nie ma.
Od listopada 2008 roku konieczne jest również przeprowadzenie strategicznej oceny i opracowania przez inwestora oddziaływania na środowisko.
Decydując się na zaproszenie firmy do inwestowania w gminie należy pamiętać, że:
| Powiązania kapitałowe spółki | Jedynym wspólnikiem Rathdowney Polska Sp. z o.o. jest Rathdowney Resources (Luxemburg) S.A.R.L., należący do kanadyjskiej spółki Rathdowney Resourcas Ltd. Zajmuje się ona przygotowaniem projektów górniczych w celu ich korzystnego zbycia. |
| Sytuacja finansowa | Firma nie ma funduszy na budowę kopalni za 1 mld. zł – jej aktywa nie przekraczają 1% tej kwoty. Firma poszukuje inwestora, dla którego najistotniejszy jest zysk a nie deklaracje RTH. |
Skutki działania kopalni
| Zatrudnienie | W naszym regionie nie ma górników ani firm obsługujących ten sektor.
Firma będzie korzystać z pracowników z rejonu olkuskiego i Zagłębia. Irlandczycy mają stanowić dozór kopalni. Jednocześnie znikną producenci napojów, zdrowej żywności, firmy turystyczne i zależne od dostępu do wody o odpowiednich parametrach |
| Podatki – np. PIT | Pracownicy kopalni będą płacili podatki w swoim miejscu zamieszkania, a nie w Łazach czy Ogrodzieńcu, natomiast podatki z firm, które przestaną istnieć nie wpłyną do budżetu tych gminy. |
| Podatki | kopalni korzystają z licznych zwolnień podatkowych
10 czerwca br. uchwalono ustawę zwalniającą kopalnie z płacenia podatków przez 10-15 lat. Gmina może liczyć na opłatę eksploatacyjną 1,28 zł/ tonę rudy – 40% zabierze NFOŚiGW, pozostałą kwotą podzielą się proporcjonalnie wszystkie gminy, na terenie których jest złoże. |
Prognozowane koszty – czy gmina jest na nie przygotowana?
| Odszkodowania wypłacane przez gminę, która zmieniła miejscowy przestrzenny plan zagospodarowania | W przypadku ograniczenia praw przy korzystaniu z działki oraz spadku jej wartości, Gmina będzie zobowiązana do wypłacenia odszkodowania lub wykupu nieruchomości | Czy Łazy i Ogrodzieniec oszacowała koszty odszkodowań? |
| Przywrócenie dostępu do wody o odpowiednich parametrach po zaprzestaniu wydobycia w kopalni |
Zniknie woda w studniach nad złożem, obniży się średnio o 22 m woda w studniach nad lejem depresji (wg Raportu RTH promień leja wyniesie 7 km od złoża już w ciągu 5 pierwszych lat). Po zakończeniu wydobycia podnosząca się woda skazi nieodwracalnie te studnie
|
Czy Łazy i Ogrodzieniec wykonały ocenę ryzyka, oszacował koszty modernizacji wodociągów, gdy pojawią się problemy z wodą po zakończeniu eksploatacji?
W rejonie olkuskim koszt modernizacji sieci wodno-ściekowej wynosi 206 mln. zł. |
| Nadzór nad składowiskiem i osadnikiem szlamów poflotacyjnych | Gmina musi przez 30 lat od zaprzestania składowania – badać, oczyszczać złoże. Ponosi opłaty i kary, koszty napraw i konserwacji | Czy Łazy i Ogrodzieniec oszacowała koszty nadzoru i zabezpieczenia składowisk i osadników przed zerwaniem tam, skażeniem gruntu i wód gruntowych? |
| Nadzór nad obiektami i infrastrukturą | Usuwanie szkód w budynkach, drogach, torach, wodociągach, gazociągach w ościennych gminach, które udowodnią, że to wina kopalni.
|
Czy Łazy i Ogrodzieniec oszacowały koszty usuwania szkód w budynkach i infrastrukturze liniowej? |
| Inwestor jest zobowiązany do usuwania ze środowiska zanieczyszczeń | Rathdowney proponuje po eksploatacji stworzyć z kopalni zabytek – dlatego koszt jej zamknięcia szacuje na 15 mln. zł (dla porównania likwidacja kopalni Pomorzany ma kosztować 142 mln. zł)
|
Czy Łazy i Ogrodzieniec przeprowadziły oszacowanie kosztów utrzymania obiektów, pompowania wód pokopalnianych (1 godzinna przerwa powoduje zalanie kopalni), wartość opłat i kar? |
| Zmiana modelu zatrudnienia | Inwestor w Raporcie Technicznym szacuje wydobycie na 8 lat | Czy przeanalizowano ile osób w gminie posiada kwalifikacje pozwalające na ich zatrudnienie w kopalni, a ile utraci źródło dochodów z powodu zmian w formach gospodarowania? |
Uruchomienie kopalni w którejkolwiek z gmin będzie stanowiło zagrożenie dla mieszkańców regionu, środowiska oraz funkcjonowania podmiotów gospodarczych zależnych od dostępu do wody. To także zagrożenie finansowe dla pozostałych gmin zawierciańskich, zmuszonych za kilka – kilkanaście lat do ponoszenia kosztów przywrócenia do stanu akceptowalnego przede wszystkim gospodarki wodno-ściekowej
Firma Rathdowney nie opublikowała żadnych badań, ale twierdzi, że inwestycja nie będzie stwarzać żadnych zagrożeń dla zdrowia człowieka, środowiska i podmiotów gospodarczych. Zupełnie co innego wynika z powszechnie znanych faktów o tego typu działalności, raportu technicznego opublikowanego na kanadyjskich stronach Rathdowney, czy naukowych opracowań.
W perspektywie budowy obwodnicy, bezpośredniego połączenia kolejowego z lotniskiem w Pyrzowicach, 3 stref ekonomicznych – region gwarantuje sobie rozwój gospodarczy, nowe miejsca pracy – bez zaburzania strategii rozwoju powiatu i ingerencji w obecny stan środowiska naturalnego.
Wprowadzenie do aglomeracji zawierciańskiej zamieszkiwanej przez 120 tys. mieszkańców kopalni cynku i ołowiu o głębokości wyrobisk 60 – 200 m pod powierzchnią, spowoduje nieodwracalne szkody dla środowiska i zejście z wybranej drogi rozwoju gospodarczego.